حیران، نام روستایی ییلاقی و زیبا درشهرستان آستارا واقع در استان گیلان میباشد. این روستا در فاصله ۳۰ کلیومتری آستارا قرار دارد. حیران از سه روستای حیران سفلی، حیران وسطی و حیران علیا تشکیل شده است.
به دلیل ییلاقی بودن منطقه، ساخت بناهای ویلایی در سالهای اخیر چشمگیر بودهاست. بطوری که در طول فصول گرم سال جمعیت این روستا به بیش از ۲۰۰۰ نفر میرسد اما جمعیت ثابت آن در حدود ۳۰۰ نفر میباشد؛ که به شغل کشاورزی مشغول بوده و در طول سال مخصوصاً بهار و تابستان، رستورانها و مغازههایی را در کنار جاده برای کسب و کار باز میکنند. منطقه حیران از یک سو مشرف به کوههایی است که پوشیده از جنگلهای انبوهاست و از سوی دیگر مشرف به درهای نه چندان عمیق است که از میان آن رود آستارا، آقچای عبور میکند که این رود مرز ایران و کشور آذربایجان را تعیین میکند. این روستا به دلیل زیبایی طبیعی آن، به عنوان یکی از منطقههای نمونه گردشگری در ایران به شمار میرود و با توجه به شرایط آب و هوایی مناسب در سالیان اخیر، مورد توجه گردشگران قرار گرفته و ساخت و ساز بناهای تفریحی و گردشگری در آن افزایش یافتهاست.
ارتفاعات این روستا که چشمههای بسیار زیبای آن از شهرت زیادی برخوردار است هر هفته میزبان صدها کوهنورد از استانهای مختلف است و مسیرهایی مانند “علی داشی” و “آلما تله سی” از زیباترین و پرطرفدارترین مسیرهای کوهنوردی محسوب میشود.
بی شک میتواند حیران را از زیباترین مناطق سرسبز ایران دانست، کوهنوردانی هم که عازم اردبیل میشوند میتوانند زیباییهای این منطقه را با کوهپایههای سبلان مقایسه کنند یا با عبور از آن، خستگی صعود را در شب سرد زمستانی فراموش کنند.
گردنه حیران از مهمترین جاذبههای گردشگری این روستا است که در مسیر راه ارتباطی آستارا – اردبیل قرار گرفتهاست. این گردنه که به همراه روستایونهبین، حاجی امیر بالا و حاجی امیر پایین از مناطق حفاظتی سیاسی و جغرافیایی استان گیلان میباشد، از یک طرف مشرف به کوههایی است که پوشیده از جنگلهای انبوهاست و از سویی مشرف به درهای نه چندان عمیق که از میان آن آستاراچای عبور میکند این رود تعیین کننده مرز استان گیلان ایران و جمهوری آذربایجان است.
این گردنه در بیشتر زمانها در زیر پوششی از مه قرار دارد و از نظر طبیعی درهها و کوهپایههای آن، پوشیده از گلها و گیاهان جنگلی و مرتعی هستند با این وجود این گردنه چندان مرتفع نیست و ارتفاع بلندترین نقطهٔ آن از سطح آبهای آزاد تنها حدود ۱۵۰۰ متر است؛ در واقع علت اصلی مه تقریباً دائمی گردنهٔ حیران رطوبت دریای خزر است، نه ارتفاع زیاد این گردنه.